GAMERTECH: Input Lag

Naast de games waar het uiteindelijk allemaal om gaat, zijn er meer aspecten die zorg dragen voor een goede game ervaring. Het aansluiten van je Xbox console, dat lukt de meeste onder ons nog wel. Maar hoe zit het met de technische vraagstukken? Welke tv is nu het best om te gamen? Wat is er allemaal meer mogelijk met mijn Xbox? Welke headset is nu het beste om mee te gamen? En zo komen er vaak vele vragen voorbij, vragen die verder gaan dan alleen het gamen. Om die reden komen wij speciaal voor jullie met GAMERTECH, omdat wij iedereen willen informeren over hoe het nu echt zit.

Input lag, wat is dat nou eigenlijk?

Simpel gezegd is input lag de vertraging die optreed wanneer je een signaal verstuurt vanuit je input device tot het moment dat het signaal wordt weergegeven op je beeldscherm. Het is dus de tijd die het signaal er over doet om van het moment dat je een button van je Xbox controller indrukt tot het moment wanneer je actie wordt weergegeven op je televisie.

Input lag wordt vaak uitgedrukt in ms (milliseconden), maar verwar input lag vooral niet met de response time (reactietijd). Response time is totaal iets anders dan input lag. Response time is namelijk de snelheid van de pixel reactie tijd van je tv of monitor. En waar er vanuit de fabrikant wel wordt geïnformeerd over welke response time een tv of monitor heeft, wordt er helaas nooit geïnformeerd over de hoeveelheid input lag.

Waarom is input lag zo belangrijk?

Input lag is funest als het aankomt op responsive gaming. Denk hierbij vooral aan shooters, racers en fighting games. Dit omdat deze games vooral berusten op een snelle response van de gamer. We hebben allemaal weleens lag ondervonden van een lage ping of trage verbinding, maar je moet er niet aan denken dat je constant last hebt van traagheid omdat je tv een te hoge input lag heeft. Vooral bij snelle games komt het aan op de milliseconden. Het is dus zeer belangrijk dat het signaal vanuit je controller zo snel mogelijk wordt weergegeven op je scherm.

Vroeger was er geen input lag

Vroeger, toen de redacteuren van XboxNederland nog jong waren, waren er grote dikke lompe televisies, ook wel CRT TV’s genoemd. Deze televisies waar wij onze Atari’s, NES’s en SEGA consoles op aansloten hadden geen last van input lag. Dit kwam omdat de consoles van toen en ook de tv’s alleen nog van doen hadden met een analoog signaal. Daarnaast waren de tv’s destijds gewoon “dom”. Oftewel, het signaal dat de tv binnen kwam werd 1 op 1 doorgezet naar de beeldbuis.

Tegenwoordig is alles digitaal. De consoles, tv’s en randapparatuur. De tv’s worden steeds slimmer en komen met steeds meer nieuwe technieken om het beeld te verbeteren en je te laten genieten van een zo mooi mogelijke kijkervaring. Maar dat is dan ook juist het punt waar het op mis gaat. Iedereen wil genieten van de HD beeldkwaliteit en alle opties die de huidige tv’s bieden. Maar veel van die opties gaan ten kosten van de game-ervaring en introduceren een dermate grootte aan input lag, dat het soms niet meer afweegt tegen elkaar. Zo heb je tegenwoordig tv’s met HD resoluties, hoge hertzen, smart opties, 3D mogelijkheden en de nieuwste beeldverwerking processen. En laat die laatste nu vaak de probleem veroorzaker zijn. Resoluties, hertz, smart-tv en 3D gaan we voor nu even negeren, omdat dit niet de grote spelers zijn als het gaat om input lag.

Wat zijn de boosdoeners?

De grootste boosdoeners in ons geval zijn dus de beeldverwerking processen. Deze nemen namelijk het digitale signaal wat uit onze Xbox komt en tonen dit op ons beeld. Maar… voordat onze tv dit signaal op het beeld tovert, gaat het voor ons denken en doen. Het signaal gaat door een aantal processen die er voor moeten zorgen dat het beeld nog mooier wordt dan het al is. En met nog mooier bedoelt de fabrikant vaak dat het beeld zo hard, kleurvol en ruisloos is dat iedereen de tv direct wilt aanschaffen. Het is vaak een kwestie van smaak waar je graag naar wilt kijken, maar de puristen zetten deze opties dan ook direct uit. (En dit is dan ook aan te raden voor de gamers onder ons)

Als je kijkt in je tv-instellingen dan zie je vaak de standaard opties zoals beeldmodus, contrast, backlight, helderheid, scherpte, kleur en tint. Deze standaard opties zijn niet uit te zetten en daar kan je ook gerust mee spelen om het beeld zo mooi mogelijk te krijgen. De opties, die bijdragen aan input lag, staan vaak in een submenu van je beeldmenu. Denk hierbij aan dingen zoals bewegingverbeteraars, ruisonderdrukkers, zwartniveau’s, clean views en andere opties die de fabrikant je aanbiedt.

Hoe weet ik wat mijn input lag is?

Er zijn een aantal manieren om te achterhalen wat je input lag is. Het belangrijkste is: doe je research! Voordat je een tv of monitor koopt, gebruik Google! Ik weet voor veel mensen is het gebruik van Google nog steeds iets wat schijnbaar heel moeilijk of eng is, maar probeer het gewoon eens. Zoek op het serienummer van je tv, typ er “input lag” achter en bekijk de resultaten. Er zijn op diverse fora mensen actief met het uitzoeken van input lag en met geluk hebben ze jouw tv ook getest. Ook zijn er welgeteld 2 hele databases op het internet te vinden met daarin geteste tv’s en monitors.

TV Input Lag Test Database (hdtvtest.co.uk)

Input Lag Database (displaylag.com)

Je kan het ook zelf testen uiteraard. Er zijn hier 2 manieren voor beschikbaar. Allereerst de “ouderwetse” manier, en ook meteen de minste accurate, dat is de kloon test. Bij een kloon test hang je een laptop aan je tv met daarop een digitale stopwacht, je kloont je beeld naar je tv, zet de stopwatch aan, dan maak je een foto van je tv met daarop je laptop. (Gebruik hiervoor het een highspeed camera of een hele korte sluitertijd.) Daarna bekijk je de foto en trekt dan de milliseconden die op de beeldschermen staan van elkaar af en voila daar heb je je input lag. De digitale stopwatch en meer info over de input lag test vind je hier: Input Lag Test (flatpanelshd.com).

De beste manier om input lag te testen komt van de beste man genaamd Leo Bodnar. Deze man heeft een klein, compact en simpel apparaatje ontwikkelt die je aan je tv hangt via de HDMI poort. Dit apparaatje, genaamd de Video Signal Input Lag Tester, stuurt een signaaltje via de HDMI je tv in, je houdt de tester tegen je beeldscherm en de lichtsensor in de tester meet de snelheid waarmee het signaal wordt weergegeven en laat direct het resultaat zien op je scherm. Dit is dan ook de meest accurate test mode voor input lag en wordt ook wel de Leo Bodnar-test genoemd.

Wat is gangbaar?

Voor elke game geldt, hoe lager de input lag, hoe beter. Maar snelle games profiteren het meest hiervan. De meest optimale waarde is onder de 16ms input lag. Onder de 16ms is erg laag en veel tv’s halen dit niet. Voor een tv wil je het liefst blijven onder een waarde van 32ms. Mocht je een casual gamer zijn en je speelt alleen rustige games, dan kan het ook zijn dat een input lag van max. 46ms ook prima is. Hieronder zal ik kort schetsen wat dat betekent voor je game.

< 16ms: 1 seconde is 1000 ms. 1000ms / 60fps = 16,6ms. Een game die draait op 60fps zal dus ongeveer 1 frame later per seconde op je beeld verschijnen.
< 32ms: Bij 32ms betekent dit dus dat je input 2 frames per seconde later op je beeld zal verschijnen.
> 32ms: Boven de 32ms zal dit dus meer dan 2 frames per seconde zijn.

Wanneer je de berekening maakt voor een game die draait op 30fps, zoals bijvoorbeeld Assassin’s Creed: Unity. (1000ms / 30fps = 33,3ms.)
Dan zie je dus dat het veel belangrijker is voor snelle games zoals een shooter, dan voor een slowpace game.

Wat zijn mijn opties?

Er zijn een aantal dingen die je kan en zou moeten doen om je tv zo goed mogelijk speelbaar te maken voor je Xbox. Allereerst reset alle beeldscherminstellingen in het menu voor het HDMI kanaal waar je Xbox aan hangt. Ga in de submenu’s en zet daar alles uit wat uitgezet kan worden. Stel daarna in het hoofdmenu de tv zo in dat het beeld naar je wens is. Dan heeft vrijwel elke fabrikant nog een speciale gamemodus of optie om er voor te zorgen dat je beeld geoptimaliseerd wordt om op te gamen. Ik zal hieronder de opties weergeven van een aantal fabrikanten.

Samsung: Hernoem je HDMI ingang naar PC en zet de Game Mode aan in het Systeem menu.
Sony: Kies Scene Select en selecter GAME als je scene modus.
Philips: Kies in het geavanceerde beeldmenu de stijlactiviteit en selecteer Game.
Panasonic: Zet in je beeldopties de Game Mode aan.
LG: Zet in het hoofdmenu de Game optie aan.

Tot slot

We wensen iedereen een fijne game-ervaring en uiteraard een zo laag mogelijke input lag. Hopelijk heeft deze GAMERTECH daar aan bij kunnen dragen en mochten er vragen, opmerkingen of suggesties zijn voor een nieuwe GAMERTECH, dan zien wij het graag verschijnen in de comments.