De laatste FIFA is een feit. Met nummer 23 sluit EA Sports de samenwerking met FIFA en zal de volgende versie die naam niet meer mogen dragen. Sluiten ze af met een knal of loopt het af met een sisser.
Zoals elk jaar moet ik mijzelf weer motiveren om deze review te maken. Ik heb een haat-liefde verhouding met dit spel. Het is één van de weinige spellen die mij tot wanhoop kan drijven maar waar ik toch altijd weer even mee aan de gang moet.
Al jaren zien we versie op versie verschijnen en elk jaar komt EA met superlatieven om het verschil met de oude versie te benadrukken. Helaas, als je het speelt, blijkt het toch vaak oude wijn in nieuwe zakken te zijn en blijft het spel vol zitten met doorzichtige scripts die, bij een juist gebruik, altijd winst geven. Is deze finaleversie anders? Laten we het als een weifelende VAR gaan bekijken.
Girls wanna have fun
Na het introduceren van landentoernooien voor vrouwen, is men eindelijk gestart met het implementeren van twee gewone competities, de Engelse en Franse, waardoor je seizoenen met je favoriete damesteam aan de gang kan. Ik persoonlijk vind het een goede ontwikkeling. Ik lees dan ook met verbazing hoe sommige gamers (met waarschijnlijk een overheersende vrouw en een micropenis) op deze toevoeging kunnen reageren. Alsof ze gedwongen worden om met een damesteam te gaan spelen en het allemaal maar overbodig is. Die mannen vergeten even dat ze op deze aarde rondlopen omdat een vrouw het nodig vond ze eruit te persen. Maar voetballen en dan ook nog in een game, pffff, dat is een stap te ver.
Kijkend naar EA is dit alleen maar logisch. De populariteit van gamen en van het vrouwenvoetbal zit behoorlijk in de lift. Zeker als we naar de overkant van het kanaal kijken. Dus ook die groep moet zich verantwoord zien in de meest populaire voetbalgame.
Kijkend naar deze toevoeging in de game, heeft men deze eigenlijk best goed neergezet. Je merkt een andere fysiek als je dit speelt en voor mij zijn er best goed merkbare verschillen met de mannelijke kant van het spel. Helaas laat de fotorealistische benadering van de gezichten nog wel wat te wensen over. Miedema lijkt in de verte op de echte versie. Dus ook hier is het vrouwendeel een beetje een sluitstuk. Dat merk je ook als je een career wil starten. Helaas zit hier geen vrouwelijke kant aan, al kan je als manager wel weer als vrouw op het toneel komen. Al met al wederom een halve oplossing.
Hypermobiel
Naast de belangrijkste speltypen, zoals het FIFA Ultimate Team en het speltype Career voor één speler, zijn er enkele belangrijke toevoegingen, zoals voor het bovenstaande deel voor vrouwen. Daarnaast is er nu cross play mogelijk en lijkt het spel met de Hypermotion2-engine beter te lopen. De Hypermotion-herhaling laat dan ook precies de kansberekeningen en banen zien die de engine in zich heeft. Daarnaast heeft men het hoekschop en vrije trap systeem aangepast waardoor er een realistischere kijk op het nemen van deze vrije spelmomenten is gecreëerd. Het maakt het er niet makkelijker op en dat zal wel weer oefening vergen. Waar ik vooral vraagtekens bij zet is het nemen van penalty’s. Een soort vreemd reactiespelletje waar je verder totaal geen invloed op kan uitoefenen.
Daarnaast heeft men de Power Shot geïntroduceerd. Met het indrukken van beide bumpers waarna je vervolgens je schottoets indrukt, komt er een soort miniraket van je voeten af die negen van de tien keer dan ook in een baan om de aarde verdwijnt in plaats van in het net. Het zal allemaal wel.
Een andere verandering is de schade die op het veld aangebracht wordt. Slidings laten nu zichtbaar een blijvende modderlijn op het veld zien waardoor het toch net iets levendiger aanvoelt.
Loopbaan
In Career is weinig veranderd. Je start weer met het bouwen van een speler of manager. Of je kiest een bestaande manager, zoals Erik ten Hag, die overigens niet echt heel goed lijkt. De keuzes uit die managers zijn beperkt. Uit de Eredivisie zal je geen namen vinden. Maar goed, een gemaakte manager kan altijd natuurlijk. Dus je past de boel wat aan zodat hij of zij enigszins lijkt op je spiegelbeeld, en gaat dan aan de slag met je loopbaan.
Men heeft wederom de sfeer wat meer aangepast zodat je meer beelden ziet en het lijkt alsof je meekijkt met een tv-uitzending. Ik vermoed dat de meesten dat één keer doen en het vervolgens skippen. Ikzelf blijf fan van dit soort sfeer makende toevoegingen. In Career kan je ook kiezen om alleen highlights te spelen. Dan krijg je de controle op cruciale momenten en hoef je geen hele wedstrijden te spelen. Ik vind dat niet echt een succes. Het is zo random waar je de controle krijgt en je hebt niet meer echt het gevoel een wedstrijd totaal te kunnen domineren. Wat resulteert in uitslagen waar je bij het spelen van een heel partijtje niet aan had kunnen denken.
Helaas heeft men wederom geen zin gehad om al die vele gesprekken met de pers en onderhandelingen in te spreken. Het vervelende is dat het zelfs een beetje half half is. Iemand die wel aankondigt dat er een persconferentie start waarna deze in totale stilte als Teletekst voor stemlozen wordt uitgevoerd. Ik word daar al jaren zo flauw van. Die stomme stukken tekst die je dan door moet worstelen waarboven een character in mime het stukje naspeelt. Waardeloos, haal het er dan helemaal uit. Zet dan gewoon alleen tekst neer met een keuze als antwoord. Waarom zoveel moeite steken in animaties waarna je het inspreken van stemmen achterwege laat.
Dat onderdeel is wel meer uitgebouwd waardoor de onderhandelingen wel wat scherper zijn geworden. Daarnaast kan je in de speler carrière, geïnspireerd door NBA 2K, allerlei zaken extra aanschaffen, neem een trampoline waarmee je sprongkracht omhoog gaat, en allerlei mooie handeltjes met sponsoren kan aangaan. Je krijgt dan een soort boost op drie verschillende vakken die elk een bepaald deel van je talenten omvatten. Klinkt simpel maar het vergt wel wat zoeken naar wat elke pijler precies doet.
De trainingen blijven zeer uitgebreid en je hebt soms het gevoel dat, om je spelers enigszins vooruit te helpen, je eindeloos trainingsoefeningen aan het doen bent. Die ik persoonlijk erg saai vind maar je toch wel wat kneepjes bijbrengen.
Straatvoetbal
Ook Volta is weer van de partij. Een mode die ik erg leuk vind. Rap tempo, korte matches en een uitgebreide customisation. Maar Volta is ook de ‘Kijk mij eens een ego van 80 kilo hebben’ mode. In online partijtjes is de pass knop eigenlijk niet aanwezig. Elke speler is alleen maar met eigen glorie bezig en dat is jammer. Er zit trouwens geen verhaal in Volta dus het is gewoon potjes voetballen en vooruit komen, level verhogen en een leuk trainingspak kopen. Ook dat is wat waard.
FUT
En dan FUT oftewel FIFA Ultimate Team. De pijler waar deze game eigenlijk op draait. Dat is precies de mode waar ik zo’n haat-liefde verhouding mee heb. De ultieme Pay to Win mode. Ikzelf heb er nog nooit een stuiver in geïnvesteerd want als ik geld wil wegspoelen, zoek ik wel gelijk het dichtstbijzijnde toilet op. Maar de aantrekking is wel degelijk goed ingebouwd om maar te blijven spelen en zo pakjes te verdienen waarmee je hopelijk goede spelers pakt. Niet dat dit een formule tot zeker succes is want je zal het toch zelf moeten doen. Tenminste, zolang je niet tegen de ‘scoren in de 45e minuut’ scripts aanloopt. Deze zullen er ongetwijfeld weer in zitten maar dat merk je pas na ettelijke partijtjes want dan beginnen bepaalde zaken op te vallen.
Pakjes uitpakken lijkt ondertussen een taak op zichzelf te zijn. Na wat potjes is mijn notificatielijst vol en krijg ik pak na pak, van gekleurde lijnen tot stadionliederen. Alleen die uitpakken kost je al meer tijd dan een gemiddeld potje. Maar hoe dan ook, dit blijft leuk en tegelijk teleurstellend. Want vaak genoeg krijg je geen barst en qua spelers is het al helemaal niet geweldig. Dan maar de andere methode, pakjes uitpakken die verkoopbaar zijn en die te gelde maken zodat je eindelijk die te dure speler kan kopen die dan een maand later geen barst meer waard is omdat er dan al een betere versie is uitgebracht. Vaak met stats die helemaal nergens meer over gaan. En dat uitpakken gaat ook nog eens gepaard met veel toeters en bellen, fanfares en slingers en ga zo maar door. Ook als je niks bijzonders krijgt.
Wat dat betreft is FUT door de jaren heen niet veel veranderd en wordt het gedomineerd door mensen die echte euro’s uitgeven om die spelers te kopen die boven iedereen uitstijgen. Hoe je het ook bekijkt, het blijft een soort gokken met die voetnoot dat je er geen geld mee kan verdienen.
Maar is er dan niks anders? Jawel, het gedoe met ideale lijntjes tussen je spelers in de opstelling is nu anders. Er zijn nu drie punten te zien waarmee je spelers koppelt. Iets wat meer vrijheid oplevert. Daarnaast heeft men de chemie nu duidelijk afhankelijk van je positie gemaakt en een spits in de verdediging, zorgt voor een slechte rating. In het aanpassen, ook een groot deel van je bezigheden, heeft men de boel ook vereenvoudigd. Geen specifieke kaartjes meer om van een RW een RM te maken maar simpelweg één soort kaart waarmee je een positie kan omzetten. Ook heeft men een soort sterren verdienen in het spel gebracht waarbij je bepaalde eisen moet halen die je sterren opleveren. Bij genoeg sterren mag je, je raadt het al, een pakje kopen.
Maar dan het spelen
In de gameplay lijkt verder niet zoveel veranderd te zijn. De eerder genoemde Hypermotion2 moet een soort lerend AI bevatten. Hoe dat zit, geen idee en ik moet zeggen dat ik daar altijd wel wat kanttekeningen bij plaats. Dit zou uiteindelijk natuurlijkere bewegingen moeten laten zien. Ik zie daar wel iets van maar als dit het enige is.
Qua AI spelers en hun bewegingen klopt er nog steeds veel niet. Ik hoor mezelf regelmatig tegen het scherm roepen ‘hé verdediger, waar ga je heen’ of meer van dat soort teksten. Onzinnige acties en veel gehannes om de juiste speler te kunnen besturen. Dat laatste lijkt nog lastiger. Hoe vaak ik niet naar de verkeerde speler wissel, is onderhand niet meer te tellen. Dus wat dat betreft is er weinig veranderd. Â
De game voelt ook wat logger, zwaarder aan. Ook lijken keepers nu iets beter te reageren want dat was in de vorige versie echt ruk met een lintje. Hoe dan ook, het is weer wennen.
Conclusie
FIFA 23 luidt een tijdperk uit zonder noemenswaardige bijzonderheden. Het zal voor deze redacteur weer een jaar lang juichen en nog meer vloeken worden. Een jaar lang gepijnigd en verblijd worden met de in je hoofd hangende tracks.
EA krijgt het elk jaar voor elkaar om met weinig vernieuwends een grote groep gamers aan zich te binden. Daar ben ik geen uitzondering in. Het spel is zeker niet slecht en als we simpelweg kijken naar de waarde voor je gespendeerde euro’s, blijft FIFA een spel waarmee je wel het hele jaar aan de slag gaat en die ik bijna elke avond wel opstart. Dus wat dat betreft kan je hen geen onvoldoende geven. Alleen voor dat al moet je respect opbrengen.
De graphics zijn nice, de soundtrack ook. De gameplay is, op wat kleine aanpassingen na, niet echt gewijzigd. In Career wat meer sfeer. FUT draait nog steeds om pakjes pakken. Al met al dus meer van hetzelfde met kleine tweaks.
Ik ben zeer benieuwd naar de ontwikkelingen die nu gaan volgen. Is het spel nog steeds interessant als veel van de licenties gaan verdwijnen? We gaan het zien.