Exclusief interview met Rami Ismail

Rami Ismail is één van de meest prominente mensen in de Nederlandse game-industrie. Hij is één van de oprichters van indie-studio Vlambeer. Jullie kennen Rami van de IOS-game Ridiculous Fishing en Nuclear Throne. Deze man reist de hele wereld over om zijn visie over games met iedereen te delen. Het is hem gelukt om voor XboxNederland een gaatje in zijn drukke schema te maken. Die kans hebben we aangegrepen voor een interview zodat jullie wat wijzer worden van de wereld van game-opleidingen, game-design maar ook de huidige game-industrie.

Mensen die zich in de game-industrie verdiepen weten meestal wel iets over de visie van Rami op de industrie. Rami is een indie-developer in hart en nieren. Het grote publiek ziet indies op dit moment als kleine studio’s waar jonge gasten werken aan “kleine” games. Rami wil van dit stereotype af. Hij denkt dat indies met een beetje meer verstand van zaken het veel beter kunnen doen. Een goed voorbeeld hiervan is de game No Man’s Sky. Deze game wordt maar door een paar gasten gemaakt maar heeft de look van een AAA-game, daarbij hebben zij ook een contract met Sony weten te regelen.

Rami is in de Nederlandse game-industrie op dit moment een grootheid, dit is natuurlijk niet altijd zo geweest. Ik begon het interview daarom ook met de vraag:

Waarom ben jij aan de HKU game-design gaan studeren?

Ik ben eigenlijk begonnen me te verdiepen in computers toen ik zes was. We hadden toen voor het eerst een computer thuis met één spel genaamd Gorillaz. Dat was een spelletje met twee gorilla’s op een wolkenkrabber die bananen gooiden. De manier waarop je die gooide deed je door het intoetsen van een bepaalde hoek en hoe hard je wilde gooien.

De enige manier waarop je dit spel kon starten was om de code van het spel in te laden. Ik was eigenlijk supernieuwsgierig hoe die code nou eigenlijk werkte dus ben ik er op een dag gewoon proberen doorheen te lopen. toen zag ik wat tekst in de code staan en heb ik die aangepast en mijn eigen naam erin getypt, en toen had het spel ineens mijn naam. Dat was voor mij supergaaf, vanaf dat moment realiseerde ik me bij het spelen van games dat ik ook games zou kunnen maken en aanpassen. Op die manier heb ik hele slechte games gemaakt toen ik jong was, daarna ben ik Starcraft gaan modden. De Starcraft en Warcraft map-editors hebben me heel veel geleerd over game-design. Daarna ben ik serieus gaan programmeren.

Er was een bedrijf in Amerika wat space-sims maakte in een programmeertaal die ik destijds gebruikte dus heb ik die gasten een tijdje geholpen. Ik was toen ongeveer klaar met mijn middelbare school en ik realiseerde me dat ik wel wat serieus moest gaan doen met mijn leven. Mijn vader wilde altijd dat ik bij NASA ging werken, ik heb dus altijd wel gedacht dat ik ergens bij NASA zou terechtkomen. Maar toen bleek dat er ook opleidingen waren in Nederland om de game-industrie in te komen, dus toen ben ik naar de open dag gegaan bij de HKU en de NHTV gegaan. Daar kwam ik er al snel achter dat de HKU meer design-gericht was terwijl de NHTV meer nadruk op programmeren legde. Ik was altijd wel meer een programmeur maar ik realiseerde me dat ik het maken van kleine prototypes veel leuker vond dus koos ik voor de HKU.

Waarom zijn jullie met Vlambeer begonnen?

Ik denk dat wij, Jan-Willem en ik, al heel snel begrepen dat als je een creatieve opleiding volgt, na de opleiding net zo goed bent als de rest. Game-design is geen wetenschap, er is niet één formule waarmee je de ultieme game kunt maken. Als designer moet je keer op keer falen totdat je genoeg van je fouten hebt geleerd. Als je dus voor ieder vak een acht hebt gehaald ben je net zo goed als de rest.

Als je goed wilt worden moet je buiten school ook zoveel mogelijk doen, zoveel mogelijk goed doen en zoveel mogelijk falen. Destijds was de gedachte heel erg: “of je gaat naar Guerilla, of je gaat naar een andere studio”. Dit is niet wat wij wilden, hierdoor hebben wij dus ons eigen bedrijfje Vlambeer opgericht.

Wat vind je van de game-opleidingen op dit moment?

Wat ik heel mooi vind om te zien is dat game-scholing in Nederland wél serieus genomen wordt vandaag de dag. Er zijn namelijk superveel, maar ook verschillende opleidingen. De UU focust zich meer op het technische gedeelte en is in dat opzicht ook erg academisch, maar de HKU legt juist meer de nadruk op het artistieke. Een probleem is nog wel dat de scholen niet precies weten waar ze nou mee bezig zijn. Ik geef wel eens praatjes op Amerikaanse Universiteiten, denk hierbij aan NYU. Daar werken echt mensen uit de industrie, zoals gasten die aan Uncharted hebben gewerkt. Zij komen uit de gamewereld en kunnen de studenten echt die feel uit de industrie meegegeven.

Ben je dan niet bang dat er geen ruimte is voor Nederlandse studenten, omdat het Nederlandse onderwijs kwalitatief minder is en in de industrie alleen de beste developers werk krijgen?

Nee eigenlijk niet, Nederland is namelijk een heel uniek land. In Nederland hebben wij de mogelijkheid om dingen uit te proberen, wij hebben hier namelijk een soort vangnet. Je zult altijd terug kunnen vallen op de WW. In de VS hebben de studenten bij het afronden van hun studie al meteen een studieschuld van $120.000, als zij mislukken kunnen ze geen kant meer op. Nederland is wat dat betreft een stuk impulsiever dan andere landen: “laten we gewoon iets proberen en kijken waar het schip strandt”. Ik denk dat wij in Nederland hierdoor de eigenschap hebben gecreëerd om iets heel kleins te pakken, maar dat dan ook heel goed te doen. Denk hierbij aan Ronimo met “Awesomenauts” of “REUS” van Abbygames.

Wat zijn nou dé aspecten die je nodig hebt om goed in de game-industrie te functioneren?

Dat zijn de soft-skills, de niet meetbare skills. Eén daarvan is discipline. Als je wilt weten hoe games maken voelt, moet je je favoriete game opzoeken, de slechtste missie kiezen en die honderden keren achter elkaar gaan spelen. Dat is hoe games maken voelt. Het voelt niet als games spelen. Op een gegeven moment denk je echt: “waar ben ik in vredesnaam mee bezig”. Nuclear Throne wilden we in zes maanden af hebben, we zijn op dit moment al twee jaar verder. Je moet jezelf iedere dag kunnen pushen.

De andere skill is communicatie. Er is niks demotiverender als jij als designer tegen een programmeur zegt: “de inventory moet net zoals bij Diablo werken”, en hij gaat vervolgens twee weken aan het volledig kopiëren van het Diablo systeem terwijl de designer alleen maar het slepen van potions bedoelde. Je moet dus de skill hebben om jouw ideeën op zo’n manier uit te leggen dat iedereen het meteen op de goeie manier begrijpt. Als je dit niet goed kunt, kan ieder woordje een week kosten.

Ik heb dit een keer met een klas op een Universiteit gedaan. Ik heb het volgende tegen ze gezegd: “maak maar groepjes en jullie krijgen een week de tijd om een platformer voor mij te maken”. Ik heb een week gewacht en na die week heb ik alle groepjes een onvoldoende gegeven. Ik wilde namelijk een 3D-platformer hebben terwijl ieder bij een platformer denkt aan een 2D sidescrolling-platformer zoals de Mario-games. Ik heb dit natuurlijk expres gedaan om ze te leren altijd goed te informeren naar de vraag van de designer omdat dit dus zoveel tijd kan schelen. 

Wat is nou jouw advies voor mensen die de game-industrie in willen?

Als je een designer wilt worden is de HKU op dit moment nog de beste opleiding. Wil je meer de technische kant op met het programmeren kun je denk ik het beste naar de Universiteit in Utrecht of naar de NHTV. Daarnaast is er ook nog een goede opleiding in Leeuwarden. Het beste is natuurlijk om gewoon zelf naar de open dagen te gaan. Je moet je alleen wel goed realiseren dat de open dagen er zijn om je de opleiding te verkopen, dus je moet wel altijd goed blijven opletten. Zoek iemand die de opleiding doet en stuur ze een mailtje en vraag ze gewoon of ze een paar vragen over de opleiding willen beantwoorden.

Maar wat je naast de opleiding doet is echt het belangrijkst. Het diploma maakt gewoon heel weinig uit. Natuurlijk kijkt een studio bij 50 sollicitanten eerst naar de diploma’s maar het belangrijkste is je portfolio. Het gaat niet om je papiertje, maar om je kennis. Games maken is geen wetenschap maar een vak waar je ervaring voor nodig hebt. Ga dus zelf games maken in je vrije tijd en ga meedoen aan global gamejams en dat soort evenementen. Daag jezelf uit om dingen te doen die je normaal niet zou doen en zie de opleiding als één van de dingen die je nodig hebt om een goede designer te worden.