Muziek heeft altijd een grote rol gespeeld in de Fallout series, en daar is ook een goede reden voor. Muziek is een uitingsvorm. Muziek kan de toon zetten bij een ervaring. Muziek zet je in een bepaalde tijdsgeest, kortom, muziek is een belangrijk signaal naar de speler toe. Het zet je in een bepaalde tijd en op een bepaalde plek.
Dit is met name belangrijk als je door het Wasteland heen dwaalt want Fallout 4 is een nostalgische ervaring te noemen, zowel in de vorige Fallout games en in deze wereld die men verwoest heeft achtergelaten. Je kan het zien als het kijken naar een oude auto of een gigantische computer waardoor je direct een bepaalde verwondering krijgt over het verleden, de juiste muziek daarbij kan dan allerlei gevoelens triggeren. Soms is dat een blij nostalgisch gevoel, maar als je dit tegen een post-apocalyptische achtergrond zet, kan het een meer droefgeestig gevoel oproepen. Op andere momenten hoor je een triest liedje over een verloren liefde die je weer laat denken aan alles wat je als speler verloren bent en misschien wel wat ze kunnen verdienen als ze een betere toekomst smeden. Op andere momenten hoor je weer een pop song uit vrolijkere tijden die perfect past bij die momenten dat je er helemaal klaar mee bent en iemand totaal uit zijn panty wil rammen.
Nou, dit is dus precies waarom Fallout 4 een grote hoeveelheid gevarieerde muziek in zich heeft. Ongeveer drie keer zoveel muziek als in Fallout 3. De zorgvuldig uitgekozen liedjes behoren tot de kern identiteit van Fallout en geven Fallout 4 een nog diepere auditieve ervaring.
Als we het over deze uitgebreide collectie gaan hebben dan denkt Audio Director Mark Lampert er het volgende van. Hij verdeelt de muziek in drie delen. Deel één is direct herkenbaar, hits zoals die van Bing Crosby bijvoorbeeld. “We hadden bijna teveel Bing in het begin” vertelt Lampert lachend. “Je kan de hele lijst wel vullen met Bing Crosby als je dat zou willen”. Het tweede deel zit vol met wat minder bekende tracks van beroemde artiesten zoals “Orange Colored Sky” van Nat King Cole. En het laatste stuk beslaat de wat obscure tracks van bandjes die al lang uit ons geheugen zijn verdwenen met rare teksten en een herkenbare sound. “Ik ben wel benieuwd of er mensen zijn die deze songs horen en met die bands te maken hebben gehad. Hoe lang is het geleden dat je dit op de radio hebt gehoord?.”
De toon zetten
Zowel Lampert als Game Director Todd Howard hebben een heldere visie wat betreft het kiezen van bepaalde tracks. Om te beginnen wist Howard dat er een Ink Spots track in zou moeten zitten. De The Ink Spots hebben altijd al in de serie gezeten, al sinds dat ‘Maybe’ gebruikt werd als openings song in de eerste Fallout. “Je weet gewoon dat je de trailer met de riff van The Ink Spots wil openen, het is gewoon een onderdeel van de Fallout vibe” zegt Howard. Daarom is ‘It’s All Over But the Crying’ als eerste gekozen als song in de game. Deze song zit dus ook in de announce trailer en helpt met het zetten van de perfecte Fallout toon en het roept een gevoel van nostalgie op naar zowel de tijden van weleer als de eerdere Fallout titels. Maar het ging Howard niet alleen om de riff. Deze song past ook meer in de hoopvolle vibe die de game heeft. ‘Het is een triest liedje maar ook een zeer unieke song onder de collectie van The Ink Spots omdat het tweede deel heel opbeurend is. Het lijkt er een beetje op alsof ze willen zeggen ‘oke, het is voorbij dus laten we gaan’. Het heeft zo waarlijk een leuk einde. Het is bijna dansmuziek.” zegt Howard.
Voor de rest van de lijst zijn Howard en Lampert samen gaan werken met Chris Parker, medeoprichter van het bureau voor muziekrechten Brandracket. “We wilden wat meer vroege Rock ’n Roll liedjes gaan toepassen en Chris vond een collectie met onbekende muziek die verre van mainstream was. Hij vond allerlei artiesten die over uranium of radio activiteit zongen zoals het liedje ‘Atom Bomb Baby’.
Lampert ziet een bepaalde naïviteit in deze liedjes. Alsof het kinderen waren die speelden met iets wat ze eigenlijk niet begrepen. In die tijd kwamen er zoveel songs uit die gevoed werden door een soort Utopiaans optimisme wat weer een groot contrast was met de wereldvernietigende atoomwapens die er in de wereld waren. ‘Het leek bijna wel alsof het iets grappigs was voor hen’ zegt Lampert. Het geeft een beeld van de teksten uit die tijd.
Muziek passend maken
Maar hoe kon het team met zoveel tracks en deze groter dan ooit zijnde wereld voor Bethesda Studios zorgen dat de tracks niet alleen een goede toon zouden zetten maar dat ze ook als nieuw bleven voelen als je al uren aan het spelen was? Hoe dat werd ervaren was al te zien tijdens de interne testen. Toen men eenmaal tevreden was over de selectie van songs, maakte Howard een playlist klaar. “Ik luisterde vier dagen lang de hele dag op werk naar de songs. Alleen de muziek zonder DJ”. Enkele liedjes begonnen al snel te vervelen en anderen waren te melancholiek. Sommige waren te lang en onderbraken de flow in het spel. Die werden er dus allemaal uitgegooid en langzamerhand na het luisteren, luisteren en nog eens luisteren, kwam het team op een mix van songs uit die goed voelde en bij de sfeer paste, wat je ook aan het doen was.
Voor Lampert is de muziek in Fallout 4 bijna een griezelige manier van het versterken van wat je in de game aan het doen bent. “Er waren tijden dat ik klaar stond om een grote veldslag te beginnen en “Ride of the Valkyries” begon te spelen. En dan waren er meer mellow, downbeat stukken die precies paste bij activiteiten in het holst van de nacht. Er is zo’n breed scala aan muziek dat je als speler zo tussen sferen kan wisselen, schakelen tussen Diamond City Radio en het klassieke muziek station. “Als ik een bepaalde soort muziek zat was, schakelde ik gewoon naar het klassieke deel. Er is een lading aan muziek te horen met één druk op de knop” zegt Lampert.
Magnolia, aangenaam.
Fallout 4 introduceert ook iets nieuws. Originele liedjes die voor de game zijn gemaakt, geschreven en uitgevoerd door een geweldige superster. Dit roept wel de vraag op hoe je deze originele muziek in een game kan brengen als daar al een bepaald genre in verankerd zit?
Het is goed om te bedenken dat de tijdlijn van Fallout na de Tweede Wereldoorlog ligt. Ook goed om aan te geven is dat sommige songs na de scheiding vallen en sommige ervoor. “We houden de tijdlijn wat vaag” legt Lampert uit. “Als het tekstueel klopt en wij de song gewoon goed vonden, zelfs als het technisch gezien een aantal jaren voor of achter die periode zou liggen, dan kozen we daar toch voor.”
Lynda Carter, die de rol van Wonder Woman ooit speelde, heeft opgetreden voor beroemdheden en hoogwaardigheidsbekleder met haar veelgeprezen band. Nu kan ze een optreden in Fallout 4 aan haar lijst toevoegen, een optreden die Carter bestempelt als één van de hoogtepunten uit haar carrière. “We zijn al lang bevriend met Lynda, ze heeft stemmen voor veel van onze games gedaan. Wat veel mensen niet weten is dat zij een gevierde zangeres is. Ze heeft een Grammy-award gewonnen met haar band en ze gaat nog steeds on tour. Daarom kwam zij bij ons boven drijven. Toen we begonnen met de game, vroeg ik mij al af of Lynda wat originele muziek zou willen maken.” Howard wilde onderzoeken of het mogelijk was om liedjes in de game te brengen van iemand die schrijft en zingt en muziek maakt die in het plaatje van de game past. “Lynda had daar echt zin in, en dit heeft geweldig uitgepakt.”
Carter speelt de rol van Magnolia, een zangeres in het stadje Goodneighbor (ook een titel van één van haar liedjes). “Ze is op vele manieren een rustpunt voor de reizigers in het spel. Mensen vinden het geweldig om haar te horen zingen” zegt Carter over haar rol. Maar denk niet dat Magnolia er alleen maar is om de speler te behagen als ze door de stad heen trekken. Haar bar is de plek waar deals worden gesloten en waar de machtigen der aarde langs komen. “Ze weet wie de spelers zijn en ze heeft heel veel mensenkennis. Ze is ontzettend slim en weet wat ze doet. Dus dit is ook voor haar een veilige haven.”
Het leukste deel voor de fans van Carter is dat ze niet alleen een rol speelt in het spel maar dat haar muziek ook verkrijgbaar is voor de wanderers en dat ze daar op hun tocht van kunnen genieten. Alle vijf liedjes die zij heeft gemaakt komen langs op Diamond City Radio.
Goede buren
Carter heeft een geweldige tijd gehad wat betreft de samenwerking met Howard, Lampert en de rest van het team bij Bethesda. “Todd had vertrouwen in mij omdat hij al meer had gehoord van mijn liedjes, “ vertelt Carter. “En ik mag met Grammy winnaar songwriter John Jarvis werken en met Kerry Marx, één van de grootste gitaristen uit Nashville. We hebben de top muzikanten uit Nashville bij elkaar getrommeld, waaronder Paul Leim en de legendarische trompettist Blue Lou Marini en samen zijn we in de studio liedjes gaan opnemen.” Howard vond alle concepten direct geweldig. “Todd zei, geef me maar samples van alle verschillende dingen waar we over gepraat hebben.” Daarom heb ik hem een ruime keuze gegeven aan songs waaronder een riff die klinkt als The Andrew Sisters tot aan een sexy, hees klinkende song die vol zit met dubbele betekenissen. “Ik heb geprobeerd om elke song een ander gevoel te geven, een andere smaak omdat er nu eenmaal geen genre is voor de manier waarop Magnolia haar songs brengt. Zij is het genre en haar persoonlijkheid komt terug in elk lied. Hij (Howard) vond ze allemaal geweldig en dat had ik niet verwacht.”
Lampert deelt deze mening over de samenwerking. “De liedjes waren sneller bij elkaar gezocht dan ik had gedacht, het begon met wat e-mails heen en weer tussen haar en wat bandleden. We hebben gewoon wat thema’s van de game geroepen. En wat voorbeelden van andere muziek die op de radio te horen zou zijn om een beeld van de tijdperiode te geven. Ik dacht dat het voor hen lastiger zou zijn om de juiste sfeer te raken maar dat hebben ze vanaf het begin af aan toch gedaan.”
Veel van die liedjes passen makkelijk in dat tijdsbeeld maar ook als deel van Lynda Carter’s huidige show. Het is zelfs zo dat Carter het plan heeft om deze liedjes in haar huidige speellijst te gaan verwerken of er misschien wel een muziekalbum van te maken. Al deze liedjes passen makkelijk in de huidige tijd, net zoals ze in het Wasteland van Fallout 4 passen. “Dat was één van onze doelen,” geeft Howard aan. “Dat als Lynda deze liedjes in haar show zou spelen, dat niemand dat vreemd zou vinden.” Op één stuk na: “Good Neighbor”. Alle andere songs laten wel de verbinding met het Wasteland zien of hebben teksten die in die tijd passen zoals die van “Atom Bomb Baby”. “Mark en ik bleven maar draaien en naar elkaar roepen laten we die doen, die is nog meer themagericht”, vertelt Howard. “Omdat Goodneighbor de stad in de game is waar zij speelt en waar de bar staat heb ik Lynda gevraagd of ze iets wilde maken met een geilere ondertoon.” Toch voelt “Good Neighbor” als een song uit onze echte wereld, ondanks dat er allerlei tekstverwijzingen in zitten naar mutanten en andersoortigen. Carter hoopt dat jullie van haar liedjes gaan genieten, net zoals zij genoten heeft van het maken ervan. “Het is echt liefdewerk geweest, ik ben vereerd en ontzettend blij om het vertrouwen van Todd en zijn team te hebben gekregen. Ik ben zo dankbaar dat ik de mogelijkheid heb gehad. Ik denk dat het onderdeel zijn van dit creatieve team, één van de hoogtepunten uit mijn carrière is.